Folkspirala zalipiańska (M i D)

W latach 1903 – 1974 żyła w Zalipiu Felicja Curyłowa – artystka ludowa, malarka. Całe swoje życie poświęciła popularyzowaniu sztuki ludowej. Swoją pasją zaraziła mieszkańców Zalipia  i okolicznych miejscowości i tak oto narodził się sławny na cały świat fenomen folklorystyczny – „malowana wieś” Zalipie.

Początek i koniec trasy Dom Malarek w Zalipiu. Duża spirala długości ok. 66 km, mała ok. 29 km.

1. Zalipie (trasa wiedzie pośród malowanych domów i innych obiektów) – spod Domu Malarek wyjeżdżamy w lewo na drogę główną, po chwili po lewej przed zakrętem w lewo docieramy do skansenu „Trendy z Przeszłości”, gdzie można oglądnąć wnętrze zalipiańskiej chaty. Następnie docieramy do skrzyżowania (T) na którym skręcamy w prawo, na następnym (T) znów w prawo i dojeżdżamy do muzeum „Zagroda F. Curyłowej”, a vis-á-vis Izby Regionalnej z pamiątkami – oba te miejsca warto odwiedzić. Kontynuujemy jazdę na wprost do skrzyżowania (X–ozdobny krzyż) i skręcamy w lewo na Wolę Żelichowską, jadąc drogą główną przejeżdżamy rów i tuż za nim docieramy do uroczej figurki M.B. z Dzieciątkiem z 1896r. Zawracamy, mijamy rów i skręcamy w pierwszą drogę odchodzącą w lewo (obecnie żwirówka), nią docieramy do skrzyżowania (Y) na którym skręcamy w lewo i jedziemy do końca drogi do skansenu „Zagroda Trojaków” z m.in. całoroczną ekspozycją ludowej szopki. Wracamy i docieramy do skrzyżowania (T) na którym skręcamy w lewo i zaraz na kolejnym (T) w prawo (na Dom Malarek). Jadąc tą drogą przejeżdżamy skrzyżowanie (X) z drogą do Domu Malarek na wprost, na kolejnym (X-wysepka) skręcamy w prawo, docieramy do skrzyżowania (T) z drogą główną na którym kierujemy się na prawo i tuż na najbliższym (T) w lewo, docieramy do kolejnego (T-figurka) , skręcamy w prawo i jedziemy ok. 500m, by oglądnąć malunki na domach, następnie zawracamy i jedziemy drogą na wprost aż do skrzyżowania (T-malowana studnia i poidło po prawej) z drogą główną na którym skręcamy w prawo. Przed zakrętem w lewo mijamy kapliczkę z krzyżem z 1961r. i docieramy do skrzyżowania (T) z drogą główną w m. Kuzie na którym skręcamy w prawo.

2. Żelichów (i wjazd na małą spiralę) – mijamy drogę od lewej, następnie mostek na Breniu, docieramy do skrzyżowania (X) w Ćwikowie z Pomnikiem Poległych z 1922r. (po lewej) i skręcamy w prawo.

Aby wjechać na małą spiralę na skrzyżowaniu (X) skręcamy w lewo na Dąbrówki Breńskie, następnie na skrzyżowaniu (Y) skręcamy w prawo przejeżdżając mostek na Żabnicy, na kolejnym (Y) kierujemy się w lewo i docieramy do skrzyżowania (T-stary dąb, kościół po lewej) w Dąbrówkach Breńskich na którym skręcamy w prawo wyjeżdżając na drogę główną.

Jadąc od pomnika mijamy drogę odchodzącą w lewo i docieramy do skrzyżowania (T-krzyż) z drogą główną na którym skręcamy w prawo i kierując się cały czas na Żelichów mijamy skrzyżowanie (X) przed Zalipiem, kolejne skrzyżowanie (X) pokonujemy na wprost i za moment docieramy do drewnianego kościoła z 1642r, w Żelichowie (wewnątrz poliptyk z pocz. XVI w.), a tuż za nim do Pomnika Poległych w latach 1914 – 1920.

3. Gręboszów – jadąc dalej docieramy do skrzyżowania (X) z szosą 973, które przejeżdżamy na wprost i tuż za nim na rozwidleniu (Y) kierujemy się na prawo przez mostek. Teraz droga wije się pośród pól i doprowadza nas do skrzyżowania (T) w Lubiczku z figurką kolumnową „Golgota” (zapewne wieńczy ona dawną mogiłę) na którym skręcamy w prawo i zaraz na (Y) w lewo (naprzeciw stodoła ze ścianą z rurek melioracyjnych), i wjeżdżamy do Gręboszowa. Mijając dwie drogi boczne odchodzące w lewo docieramy do skrzyżowania (X-figurka M.B.Różańcowej z 1887r.) z drogą główną na którym skręcamy w lewo przez mostek, mijamy: po prawej wjazd do szkoły (z Izbą Pamięci i popiersiem urodzonego w Gręboszowie dowódcy obrony Westerplatte mjr Henryka Sucharskiego), następnie znów od prawej wjazd do urzędu gminy (przed nim zabytkowa figurka św. Nepomucena z 1761r.) i docieramy do centrum (kościół pw. N.M.P. z 1650r., przed nim figurka kolumnowa św. Anny z 1866r.). Za placem kościelnym skręcamy w prawo (na Karsy) i docieramy do skrzyżowania (Y-przed cmentarzem) na którym skręcamy w prawo na Borusową. Warto też odwiedzić cmentarz, są tu m.in. figurki kolumnowe z 1759 i 1760r., oraz cmentarz wojenny nr 250.

4. Bolesław – trzymając się drogi głównej (kierunek Szczucin) dojeżdżamy do skrzyżowania (Y) z szosą 973 w Kozłowie na którym skręcamy w lewo i zaraz na następnym (Y-figurka M.B. z 1898r.) w prawo na Szczucin. Docieramy do Samocic, mijamy Pomnik Poległych z 1923r. (na wysepce), kościół z 1937r., remizę OSP z ekspozycją zabytkowej sikawki i (na prawo) figurkę M.B. Różańcowej z 1912r. Kontynuujemy jazdę drogą główną i docieramy do Bolesławia. Na skrzyżowaniu (T) przy cmentarzu (groby żołnierskie z I i II wojny) skręcamy w prawo, mijamy kościół (pw. św. Wojciecha z 1605r. z kaplicą grobową Ligęzów), następnie na rozwidleniu skręcamy w prawo i po lewej dostrzeżemy unikatową figurkę „Grunwald” z 1912r.

5. Breń – jadąc dalej drogą główną docieramy do Mędrzechowa. Po lewej w oddali mijamy cmentarz (mogiła żołnierzy sowieckich z 1945r.), przejeżdżamy obok kościoła (pw. N.M.P. Królowej Polski z 1917r.), a tuż za nim obok pomnika poległych i dojeżdżamy do skrzyżowania (Y) na którym skręcamy w prawo na Dąbrowę Tarnowską. Po chwili mijamy (po lewej) budynek przystankowy (nieistniejącej już dziś linii kolejowej), drogą główna dojeżdżamy do Dąbrówek Breńskich, mijamy kościół z 1994r. i drogę za nim, następnie drogę od prawej (wyjazd z małej spirali) i wyjeżdżamy ze wsi. Jadąc dalej przejeżdżamy mostek nad rzeczką i w oddali po prawej dostrzeżemy spore zakrzaczenie, które skrywa fortyfikację gwiazdową z 1656r. Następnie jedziemy wzdłuż breńskiego parku do skrzyżowania (Y) z Aleją Sobieskiego i kierujemy się w lewo. Mijamy okazałą bramę parkową, dwa skrzyżowania (T) z drogami od prawej i skręcamy w drogę w lewo (ku szkole) na teren zespołu dworsko-parkowego. Na miejscu warto zwiedzić park w stylu wersalskim z ciekawymi okazami drzew i krzewów, a także dworek myśliwski i zabudowania folwarczne.

6. Olesno – wracamy do drogi głównej i skręcamy w prawo, mijamy dwa skrzyżowania (T) z drogami od lewej i przed zakrętem (90°) w prawo (Y) wjeżdżamy na wprost w Aleję Sobieskiego. Jedziemy aleją kilkusetletnich drzew (cała aleja jest zakwalifikowana, jako pomnik przyrody) do drogi głównej (X), którą przejeżdżamy na wprost i wjeżdżamy do kolejnego zespołu dworsko-parkowego Owczarnia, gdzie też warto zatrzymać się na chwilę. Z Owczarni wyjeżdżamy na drogę główną na prawo, skrzyżowanie (X) z drogą z pierwszeństwem w Oleśnie pokonujemy na wprost i na następnym (X) skręcamy w prawo-skos w kierunku kościoła pw. św. Katarzyny z 1765r. (za kościołem figurka M.B. Królowej Polski z 1854r.).

Powrót – od kościoła kierujemy się na lewo (przez parking) do ul. Długiej i skręcamy w lewo, następnie na skrzyżowaniu (T) ponownie w lewo w ul. Adamierską i nią docieramy do Adamierza. Przy końcu wsi przejeżdżamy mostek na Wielopolce i tuż za nim na skrzyżowaniu (Y) jedziemy na wprost, mijamy następny mostek i skrzyżowanie (T) za nim także przejeżdżamy na wprost, następnie docieramy do skrzyżowania (X), które pokonujemy też na wprost, przejeżdżamy przez Dąbrówki i na skrzyżowaniu (T) skręcamy w lewo przejeżdżając przepust (przy drodze malowana figurka z 1909r.) . Mijamy drogę odchodzącą w prawo i docieramy do skrzyżowania (T-szkoła po lewej) na którym skręcamy w prawo, skrzyżowanie (T) z drogą od lewej przejeżdżamy na wprost i  docieramy do drogi głównej, na której skręcamy w lewo. Drogą główną dojeżdżamy do skrzyżowania (X-tablice info) przed Zalipiem i skręcamy w prawo w drogę podrzędną, którą docieramy do kościoła pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Zalipiu. Kościół wewnątrz zdobią piękne malowidła ludowe, szczególnie bogato ozdobiona jest kaplica św. Błażeja, a za kościołem znajduje się cmentarz, gdzie na lewo od wejścia odnajdziemy grobowiec malarki ludowej Felicji Curyłowej. Jadąc dalej skręcamy na skrzyżowaniu (Y) w lewo ku remizie OSP, następnie na skrzyżowaniu (T) w prawo i docieramy do Domu Malarek.